Zabudowa półatrialna – miejsce pełne magi
Najtańsza i najbardziej praktyczna architektura domu jednorodzinnego to parterowy, wąski dom ze skrzydłami, tworzący półzamknięte „atrium” (dziedzińczyk) – tak pisał W. Czerny oraz Ch. Alexander. A jednak – nikt tak nie buduje. Na wsi czy w mieście – wszędzie widać tylko zabudowę jednopiętrową lub wyższą. Czy tych dwóch architektów aż tak bardzo mogło się mylić? Przyjrzyjmy się zatem wszystkim „za” i „przeciw” takim domom.
Najpierw 6 powodów przemawiającymi „za”:
1. Taniej, szybciej, prościej
Lżejsze ściany, lżejsze fundamenty, brak stropu, brak schodów, nie trzeba ustawiać rusztowań, szybko się buduje. Mało usterek bo konstrukcja jest tak prosta, że niewiele można popsuć. Dlatego ekipa może mieć niskie kwalifikacje. Albo możemy budować samemu.
2. Dom na całe życie
Nie ma schodów, więc nie grozi , że w pewnym wieku przestaniemy używać góry. Idealne miejsce dla starszych lub niepełnosprawnych osób.
3. Łatwiejsze wychowanie dzieci
Ponieważ małe dzieci przebywają albo w domu albo w przydomowym dziedzińczyku (dając rodzicom odpoczynek od wiecznych wrzasków), to mamy je cały czas na widoku . Bardzo pomocne w opiece. Później natomiast, gdy podorosną, ….
4. Modułość, czyli nie muszę budować wszystkiego od razu
… można łatwo dobudować skrzydła do domu, aby miały własny pokój. Przez kilka sezonów zwiększy to koszt ogrzewania zimą. Ale tylko kilka. Bo po ich odejściu skrzydła mogą zostać zburzone. Albo nieogrzewane, jeśli są ze słomy (jak przekonuje architekt J.Gałąska).
5. Połączenie z ogrodem
To jest chyba najsilniejszy argument za – żadna innna architektura nie daje tak harmonijnego połączenia z ogrodem. Roślinność wręcz wlewa się do domu, a granica między domem i ogrodem zanika.
Łatwo osiągnąć wzorzec 163. Pokój Zewnętrzny – dodatkowy pokój w ogrodzie, w którym możemy przebywać całe lato, nie tracąc prywatności.
6. Magiczne miejsca
Spójrzmy na szkic obok. Istotą półzamknięcia jest to, aby były w nim jakieś „dziury” czyli miejsca, gdzie wzrok może uciec w dal. Tylko od nas – naszych potrzeb, gustu i inwencji, zależy czym zamknięmy przestrzeń. A lista opcji jest bardzo długa.
Brama – za dnia otwarta, dając piękny widok na okolicę. Zamykana tylko na noc lub dla potrzeby większej prywatności.
Stodoła – mogą w niej być narzędzia, pokój do przesadzania kwiatów, warsztat rzemieślniczy, lub zwykła graciarnia
Domek pisarza – nieocenione miejsce ciszy dla wolnych zawodów lub ludzi ceniących sobie lekturę w spokoju. Domek pisarza – użytkowany tylko w sezonie letnim.
Ziemianka – miejsce składowania warzyw i owoców (czyt. więcej na panidyrektor.pl/ziemianka-budynek-gospodarczy-z-kiedys-dzis)
Toaleta kompostowa – jeśli będzie oddalona od domu, to może to być najprostsza konstrukcja.
Pergole – zacieniona alejka, po której wiją się pnącza roślin. (czy więcej – 173. Ściana Ogrodowa)
Ściana ogrodowa z cegieł – dająca cień i osłonę od wiatru (czy więcej – 173. Ściana Ogrodowa)
I wiele, wiele innych możliwości, nadających miejscu charakter, jak np. fontanna w murze.
Wszystkie te „zamknięcia” mogą nadać przestrzeni wokół domu naprawdę magicznego wymiaru.
Źródła zdjęć:
Tyle o zaletach. A minusy? Oto lista 5ciu najczęściej wymienych (niektóre łatwo obejść, zwłaszcza gdy budujemy w grupie).
1. Potrzeba większej działki
To istotny problem, gdy chcemy budować się w mieście, gdzie ceny działek budowlanych są astronomiczne. W.Czerny, promując niską zabudowę atrialną, zakładał, że miasta będą walczyły ze spekulacją gruntową. Niestety, od jego czasów sprawy się bardziej pogorszyły niż polepszyły.
Rozwiązanie? Buduj się pod miastem (oczywiście najlepiej w grupie – czyt. więcej ). Tam ziemia rolna jest względnie tania, a 3.000 m2 w zupełności wystarczy na zabudowę półatrialną.
2. Możliwa utrata prywatności
Jeśli sąsiad zbudował dom piętrowy i domy stoją blisko siebie, to z okien na piętrze sąsiad może obserwować nasze podwórko. Problem nie istnieje w zabudowie grupowej, bo wszyscy mają taką samą architekturę. (czyt. więcej)
3. Dach – większa powierzchnia.
Niekoniecznie oznacza to jednak że będzie droższy, bo konstrukcja dachu domu parterowego jest prostsza.
4. Przestrzeń marnowana jest na długie korytarze.
Wydaje się, że długie korytarze są koniecznie aby nie mieć przechodnich pokoi. Plany domów np: ideabox.us pokazują jednak co innego:
5. Droższe ogrzewanie bo większa powierzchnia ścian.
Prawda i nieprawda. Jak powiedziano wyżej, tylko przez kilka lat możemy potrzebować ogrzewanych skrzydeł. Ponadto, budując się na większej działce (np. 3000m2) można teren wokół domu zadrzewić, co obniży koszty ogrzewania nawet do 25% .
Podsumowanie
Jeśli masz dużo ziemi a mało pieniędzy – buduj niską architekturę ze skrzydłami. Jest to najtańsza forma budowy, idealna dla rodziny, wypoczynku i harmoni z naturą. Jeśli natomiast budujesz na małej działce budowlanej – piętrowa zabudowa będzie praktyczniejsza.
Czytaj więcej:
- W. Czerny – Niska zabudowa jednorodzinna – jak i dlaczego
- W. Czerny – Zabudowa podkowiasta (U – shape) daje izolację i wypoczynek
- W. Czerny – Niska zabudowa jednorodzinna z ogródkiem żywi i wychowuje
- W. Czerny – Ogródek-dziedzińczyk przydomowy dla każdej rodziny
- Ch. Alexander – 106. Pozytywowa przestrzeń zewnętrzna
- Ch. Alexander – 107. Skrzydła Światła
- ladnydom.pl – Dom parterowy czy piętrowy. Zalety i wady domów bez schodów
- kbprojekt.pl – Dom parterowy
Wszystkie poniższe zdjęcia pochodzą z http://www.pinterest.com/8domow/narrow-houses/